Veelgestelde vragen over het 

Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting

Sinds de toekenning vanuit het Nationaal Groeifonds krijgen we veel reacties en vragen. We zijn volop bezig met het verder uitwerken van het innovatieprogramma. De komende periode wordt er wel steeds meer duidelijk. Meer over het innovatieprogramma en actuele informatie die we met je kunnen delen, plaatsen we hier. Op deze pagina delen we de antwoorden op een aantal vaker gestelde vragen. Steeds de meest actuele informatie ontvangen? Meld je aan voor regelmatige updates

Vragen

PRAKTISCHE INFORMATIE

Welk budget is er vanuit het Nationaal Groeifonds beschikbaar voor het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting? 
Het Nationaal Groeifonds heeft aan het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting is 483,7 miljoen euro toegekend, waarvan 359,5 miljoen euro voorwaardelijk. Dat betekent dat er voor de eerste tranche bouwprojecten van het innovatieprogramma 124,2 miljoen euro beschikbaar is als cofinanciering. 

Wanneer start het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting?
Sinds 15 maart 2024 weten we dat de aanvraag is goedgekeurd en is de voorbereiding van het innovatieprogramma in een nieuwe fase terechtgekomen. De eerste stap daarbij is het verder uitwerken van de leerlabs, het bouwen aan een Community of Practice (CoP) en het ondersteuningsprogramma voor de aanvraag van de regeling.

Vanaf wanneer kan ik mijn bouwproject aanmelden?
De verwachting is dat de regeling eind 2024 wordt gepubliceerd en dat aanmelding mogelijk is 7 tot 9 maanden na publicatie. We geven regelmatig updates van ontwikkelingen in het programma. Dat doen we op deze website en 6-wekelijks via e-mail. Aanmelden voor de e-mail Update Innovatieprogramma.

Waar moet een bouwproject aan voldoen om kans te maken op de middelen uit het innovatieprogramma?
De voorwaarden daarvoor staan straks in de regeling. We kunnen alvast delen dat een van de voorwaarden voor deelname over dat de technische staat van het gebouw gaat. Hierbij wordt gekeken naar de NEN2767 en een conditiescore van 3 of slechter. Daarnaast moet het gebouw een Energielabel van C of slechter hebben.

Hoe kunnen scholen deelnemen aan het innovatieprogramma?
Momenteel worden de voorwaarden voor het uitkeren van de groeifondsmiddelen in een regeling uitgewerkt en daarmee dus ook de voorwaarden voor deelname aan het innovatieprogramma. De groeifondsmiddelen zullen via een regeling op aanvraag worden verstrekt. Gemeenten en schoolbesturen kunnen straks in samenspraak een aanvraag indienen voor een bouwproject. De regeling biedt voor de eerste tranche plek aan maximaal 28 bouwprojecten, verdeeld over 3 leerlabs.

Hoe weet ik of een bouwproject geschikt is? Op welke manier meld ik mij aan? 
De voorwaarden voor deelname aan het innovatieprogramma worden nog uitgewerkt. We organiseren vanaf najaar 2024 regiobijeenkomsten waarin we onder andere de aanmeldprocedure en de voorwaarden voor deelname toelichten. Heb je interesse in het bijwonen van een bijeenkomst, meld je aan.  

Hoeveel bouwprojecten doen er mee?
In de eerste tranche streven we ernaar om via meerdere leerlabs te innoveren, waarbij we ruimte bieden voor maximaal 28 bouwprojecten. Uiteindelijk is het de bedoeling om kennis te ontwikkelen over kwalitatief hoogwaardige schoolgebouwen en hoe die te bouwen en deze kennis te ontsluiten via standaarden voor product, procedure en werkproces, door te leren binnen 132 projecten.

FINANCIELE REGELING

Voor wie is de regeling bedoeld?
De regeling is voor schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs die een verouderd schoolgebouw willen renoveren of vervangen. Het doel is om duurzame, gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen te realiseren.

Welke soorten bouwprojecten kunnen meedoen?
Bouwprojecten voor vervangende nieuwbouw of renovatie van bestaande schoolgebouwen komen in aanmerking. Uitbreiding van een gebouw of tijdelijke oplossingen zijn uitgesloten.

Wat is het doel van de regeling?
Het programma wil innovatieve manieren vinden om schoolgebouwen sneller, goedkoper en duurzamer te maken. Zo wordt het binnenklimaat verbeterd en de kwaliteit van het onderwijs.  

Hoeveel projecten kunnen meedoen aan de eerste tranche?
In totaal kunnen circa 28 bouwprojecten meedoen aan de eerste tranche van het programma.

Wat zijn de drie leerlabs waarvoor je je kunt aanmelden?

Leerlab 1: Parametrisch bouwen voor gestandaardiseerde nieuwbouw.

Leerlab 2: Processen en procedures voor efficiënte renovatie.

Leerlab 3: Inclusieve scholen met focus op toegankelijkheid en zorg.

Kan een schoolbestuur zelf een aanvraag indienen?
Ja, schoolbesturen dienen een aanvraag in. Gemeenten moeten echter betrokken worden bij het project en de aanvraag. Ook zijn gemeenten verplicht aan te haken bij het verplichte gesprek met de experts van Ruimte-OK als onderdeel van het ondersteuningsprogramma.

Wat is een bundel en waarom is dat nodig?
Een bundel is een samenwerking van drie bouwprojecten. Een belangrijk onderdeel van het innovatieprogramma is het 'samen leren' en 'samen innoveren'. Dit op basis van concrete projecten en een specifieke innovatievraag binnen één van de drie leerlabs. Om kennisuitwisseling tussen projecten binnen de leerlabs 1 en 2 op gang te brengen wordt van aanvragers gevraagd om rondom de aanvraag en uitwerking van bouwprojecten samen op te trekken. Van hen wordt gevraagd met drie zelfstandige bouwprojecten een 'gezamenlijke' bundel te vormen. Ieder bouwproject dient zijn eigen aanvraag in en dient daarbij aan te geven met welke andere twee bouwprojecten een bundel wordt gevormd. Aanvragen zullen afzonderlijk worden beoordeeld. Toekenning van projectbudget uit de financiële regeling zal plaatsvinden per bundel. 
Meer weten? Kijk hier voor de visualisatie die gemaakt is over samenwerken in bundels.

Welke gebouwen komen niet in aanmerking?
Gebouwen met een energielabel B of beter, en nieuw te stichten scholen komen niet in aanmerking voor de financiële regeling. Gebouwen met een monumentale status zijn in de eerste tranche uitgesloten.

Wat is een productinnovatie en waarom is dat verplicht?
Productinnovatie is het toepassen van nieuwe technieken of materialen die nog in ontwikkeling zijn. Het is verplicht om minimaal één innovatie op TRL-niveau 5, 6 of 7 te gebruiken. Klik hier voor uitleg over TRL

Hoeveel subsidie kan worden aangevraagd?
De subsidie bestaat uit een vast bedrag en een variabel bedrag, afhankelijk van het aantal leerlingen en de soort bouw (vervangende nieuwbouw of renovatie).  

Wordt er van het schoolbestuur en/of gemeenten een financiële bijdrage verwacht?
Ja. De stichtingskosten moeten zelf betaald worden. Het Innovatieprogramma voorziet in kosten voor hogere prestatie-eisen dan wettelijk vereist (o.a. BBl), ontwerp- en ontwikkelkosten van (product)innovatie en innovatierisicokosten. Dit laatste voor als de innovatie niet presteert en er hiervoor herstelwerkzaamheden nodig zijn.

Wat als mijn project toch moet stoppen?
Indien niet aan de subsidieverplichtingen blijkt te (kunnen) worden voldaan zal ieder geval afzonderlijk nader worden besproken. Bekeken zal worden aan welke verplichtingen niet of gedeeltelijk wordt voldaan en op welke wijze en termijn de reeds verstrekte subsidiebedragen moeten worden terugbetaald/gestort.

Mag ik als schoolbestuur of gemeente in meerdere leerlabs participeren?
Een aanvrager, zijnde een schoolbestuur, kan voor meerdere leerlabs een aanvraag indienen. Een aanvrager kan echter maar in één leerlab deelnemen.

Daarnaast kan een gemeente wel in meerdere bouwprojecten participeren, zolang deze in dezelfde bundel samenwerken. Klik hier voor de uitgebreide uitleg over de bundels.  

Wat zijn de belangrijkste verplichtingen na toekenning van de subsidie?
De aanvrager moet bijdragen aan kennisdeling, deelnemen aan maandelijkse leerbijeenkomsten, en zorgen voor monitoring van het project. De bouw moet starten binnen de gestelde termijnen.

Wanneer zijn de publicatie- en aanvraagmomenten van de financiële regeling?
De regeling wordt naar verwachting gepubliceerd in december 2024. De regeling bevat in totaal drie tranches. De eerste tranche zal in mei 2025 worden opengesteld voor deelname. Een aanvraag voor de eerste tranche kan naar verwachting worden ingediend tot en met eind juni 2025. Exacte data volgen bij de publicatie van de regeling.

Hoe ziet de beoordelings-en selectieprocedure eruit?
De minister verdeelt het beschikbare bedrag via een loting. Voor deelname aan de loting gelden algemene- en leerlabspecifieke voorwaarden. Als niet aan alle voorwaarden wordt voldaan, kan niet worden meegedaan aan de loting.  

De beoordeling van de aanvraag zal door DUS-I worden uitgevoerd.

Waar kan ik meer informatie vinden of hulp krijgen?
Kenniscentrum Ruimte-OK biedt ondersteuning en informatie aan via de website POHV.nl. Daarnaast kun je je aanmelden voor inloopspreekuren en informatiebijeenkomsten. Tot slot: op deze website vind je alle algemene en leerlabspecifieke voorwaarden, in de checklist na publicatie van de regeling. 

LEERLABS

Wat is een leerlab? 
Een leerlab is een onderzoeksomgeving gericht op het doorontwikkelen van innovaties om schoolgebouwen toekomstbestendig te maken. In een leerlab ontwikkelt een verzameling van partijen kennis over een specifieke innovatievraag én passen zij deze toe in de bouw of renovatie van schoolgebouwen. 

We zien het ook wel als broedplaatsen voor innovatie. We gaan dus gezamenlijk werken aan efficiëntere aanpakken waarmee we de prestaties van schoolgebouwen verhogen en zo er effectiever ontwikkeld, gebouwd en geëxploiteerd kan worden. Dit moet voor iedereen toegankelijke open standaarden opleveren, waarmee ook buiten het innovatieprogramma sneller en kostenefficiënter, betere schoolgebouwen kunnen worden gerealiseerd.  

Welke leerlabs zijn er? 
In 2025 wordt er gestart met 28 bouwprojecten in 3 leerlabs: 

Leerlab 1 ‘parametrisch bouwen’ 
Dit leerlab richt zich op standaardisatie van bouw- en installatieconcepten. Er worden goed presterende bouwconcepten ontwikkeld die bijdragen aan geüniformeerde, modulaire scholenbouwsystemen via een voor iedereen beschikbaar parametrisch basisontwerp met keuzeopties. In de eerste tranche is er ruimte voor 9 bouwprojecten, uit primair,voortgezet- enpraktijkonderwijs.  

 Leerlab 2 ‘processen en procedures’  
De praktijk leert dat de doorlooptijd, kosten en kwaliteit van een project sterk afhankelijk zijn van de wijze waarop het project wordt georganiseerd. Dit leerlab richt zich daarom op de standaardisatie van procedures en processen rondom het project, met als doel dat er geen onnodige tijd en energie wordt besteed aan processen en procedures. Er kunnen 15 bouwprojecten deelnemen. 

Leerlab 3 ‘inclusieve scholen’  
In 2035 moet het onderwijsstelsel inclusiever zijn. De urgentie om inclusievere schoolgebouwen te realiseren is dus hoog. Er is nog weinig vastgelegd over wat inclusief onderwijs vraagt van schoolgebouwen. Het leerlab ´inclusieve scholen´ onderzoekt innovatieve ontwerprichtingen, om te komen tot een keuzewaaier voor inclusieve nieuwbouw en renovatie van schoolgebouwen. Er is ruimte voor 4 bouwprojecten in deze eerste tranche. 

Wat betekent deelname aan de leerlabs?
Projecten die geselecteerd worden voor een leerlab ontvangen een financiële bijdrage. Hiermee worden de bouw- en innovatieactiviteiten uit het programma gefinancierd die niet onder de reguliere bekostiging (voortkomend uit het niveau Bouwbesluit 2012) van de gemeente vallen. Deze financiële bijdrage omvat een groot deel van de hogere prestatie-eisen die binnen het innovatieprogramma aan te realiseren projecten gesteld worden rondom onderwijsadaptiviteit , inclusie, gezond binnenklimaat en duurzaamheid. De komende maanden wordt de regeling verder uitgewerkt, naar verwachting wordt de regeling eind najaar 2024 gepubliceerd.

Wat gebeurt er met de opgedane kennis vanuit de leerlabs? 
Er wordt een kennisinfrastructuur opgezet dat er voor moet zorgen dat wat er geleerd wordt binnen een leerlab, breed beschikbaar wordt. Bij het delen van de opgedane kennis en ervaringen speelt de Community of Practice een belangrijke rol. We vragen deelnemers aan een leerlab hierin hun verantwoordelijkheid te nemen, bijvoorbeeld door actief te delen wat binnen een leerlab gebeurt, aan te sluiten bij systemen en werkwijze die schaalbaarheid bevorderen (zoals open standaarden) en tussentijds ontwikkelde werkwijzen en oplossingen te valideren bij relevante stakeholders buiten een leerlab.

COMMUNITY OF PRACTICE

Voor de programma´s onderwijshuisvesting is er behoefte aan een centrale kennisinfrastructuur die vraag en aanbod over onderwijshuisvesting samenbrengt, innovatie aanjaagt, kennis en initiatieven verbindt en die gericht is op concrete toepassing op grotere schaal. Als interactief kennisnetwerk versterkt en ondersteunt de Community of Practice deze kennisinfrastructuur door het creëren van een hoogwaardig, verbindend en interactief kennisnetwerk voor alle scholen, gemeenten en marktpartijen.

Wat doet een Community of Practice?
De Community of Practice brengt professionals uit verschillende disciplines samen, nodigt uit tot kennis delen en heeft zo een versterkend en versnellend effect op de programma´s onderwijshuisvesting. Je blijft er op de hoogte van de programma´s onderwijshuisvesting, kunt er kennis en inspiratie opdoen en bij het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting kun je meedenken over de leerlabs. De community maakt deel uit van de centrale kennisinfrastructuur. 

Wat is het belang van de Community of Practice?
De community zorgt voor een doorlopende verbinding tussen ontwikkelingen binnen en buiten de programma´s onderwijshuisvesting, waardoor bouwstandaarden en ervaringen breder in het veld landen. Het kennisnetwerk faciliteert uitwisseling en ontwikkeling van kennis en delen van ervaringen en stimuleert dat ook. 

Bij welk programma hoort de Community of Practice? 
De community is onderdeel van zowel het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting, als van het Programma Onderwijshuisvesting. 

Vanaf wanneer start de Community of Practice?
Eigenlijk zijn we al gestart. Iedereen die zich heeft aangemeld voor de community ontvangt regelmatig updates. Community-leden ontvangen als eerste nieuws over de laatste ontwikkelingen, alle actuele informatie en uitnodigingen voor evenementen. In 2025 willen we verder uitbreiden en daarvoor is een jaarkalender in de maak. Hierop vind je onder andere data voor webinars, masterclasses en bijeenkomsten. 

Wie kan zich aanmelden voor de Community of Practice?
Iedereen kan zich aanmelden. Afhankelijk van jouw interesse en expertise, vragen we je vanuit de community om actieve deelname. Van aansluiten bij een online panel of een kennisgroep, tot het invullen van een vragenlijst. Ook kun je er actuele informatie, inspiratie en kennis delen en ophalen. De Community of Practice wordt gebouwd en ingericht in samenspraak met gemeenten, schoolbesturen en bouwende partijen. 

Hoe meld ik mij aan voor de Community of Practice?
Aanmelden gaat heel eenvoudig en kun je nu al doen. Meld je aan. 

PROGRAMMA ONDERWIJSHUISVESTING

Wat is het verschil tussen het Programma Onderwijshuisvesting en het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting? 
Beide programma´s werken toe naar standaarden in onderwijshuisvesting. Het belangrijkste verschil is dat er binnen het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting geld beschikbaar wordt gesteld voor bovennormatieve kwaliteit bouwen  en binnen het Programma Onderwijshuisvesting niet. Bij het Programma Onderwijshuisvesting werken we aan doorontwikkelen en standaardiseren van wat er al is, terwijl het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting gaat over innoveren. Beide programma´s worden ondersteund door een kennisinfrastructuur, waarvan een Community of Practice onderdeel uitmaakt. Hier kan iedereen kennis ophalen, delen en inspiratie opdoen. 

Staat jouw vraag er niet tussen?
Mail gerust naar info@ipohv.nl.

Ons team staat klaar

Heb je een vraag naar aanleiding van een van onze kennisitems, activiteiten of praktijkvoorbeelden? Of heb je niet gevonden wat je zocht? 

Neem contact met ons op